wystawy

Świat przed katastrofą. Żydzi krakowscy w dwudziestoleciu międzywojennym

26.06.2007 - 11.11.2007

Nie byli przybyszami. Mieszkali w Krakowie od stuleci, nic więc dziwnego, że w czasie I wojny światowej walczyli o polską niepodległość, a później pracowali na rzecz dobrobytu nowego państwa. Byli niezwykle solidarni: założyli nowoczesny szpital, łożyli na swoje szkoły i ochronki. Działali we własnych klubach sportowych, spotykali się we własnym teatrze. Nie byli monolitem. Spierali się między sobą, jaką funkcję w życiu narodu pełni religia, co jest ważniejsze: tradycja czy postęp. Świat krakowskich Żydów, stanowiących jedną czwartą mieszkańców miasta, to coś znacznie więcej niż sentymentalny obrazek z Kazimierza. To właśnie uświadamiała zwiedzającym ta wystawa.

Prócz wartości historycznej i merytorycznej na uwagę zasługuje też oprawa graficzna ekspozycji – zamiast wchodzić do nowoczesnej galerii, zwiedzający otwiera drzwi przedwojennego antykwariatu. Jednak za drzwiami czekają na niego nie tylko książki, ale i muzyka oraz projekcje multimedialne. Pomimo to (a może dzięki) użytym tu najnowszym zdobyczom techniki można poczuć się jak na krakowskiej ulicy przed 80 laty. [Marzena Daszewska, W starym antykwariacie, „Dziennik Zachodni”, 2.07.2007]

W tym punkcie wystawa zaskakuje wielu widzów, nieświadomych faktu, jak krakowscy Żydzi głęboko wrośli w polski patriotyzm jeszcze przed I wojną światową. Prezentujemy zdjęcia polskich generałów i wysokich oficerów narodowości żydowskiej idących sypać kopiec marszałkowi Piłsudskiemu. To często byli legioniści. Pokazujemy przysięgę przed naczelnym rabinem wojsk polskich na Wawelu składaną przez żołnierzy żydowskich w polskich mundurach. Taki zaskakujący dla wielu widok jest ważny. Uświadamia jednolitość kulturową dzisiejszego Krakowa, pozwala zrozumieć, jak Holocaust nas zubożył. Wystawa prowokuje do dyskusji nad tradycją wielokulturowości, która przecież od średniowiecza stanowiła fundament siły i tożsamości Rzeczypospolitej wielu narodów.
[Jacek Purchla, fragment rozmowy z Łukaszem Ptakiem Skrzyżowanie Bożego Ciała i Rabina Meiselsa, „Dziennik Polski”, 3 listopada 2007]

Świat przed katastrofą. Żydzi krakowscy w dwudziestoleciu międzywojennym

Praca zbiorowa

Album zabiera czytelnika w podróż w przeszłość. Książka przybliża historię ludzi, którzy bezpowrotnie zniknęli z miejskiego pejzażu. Ponad 200 zdjęć, którym towarzyszą szczegółowe opisy opowiada historię przedwojennego Krakowa. Udowadnia, że Żydzi to nie jedynie mieszkańcy Kazimierza, przybysze bojący się asymilacji, a pełnoprawni obywatele odbudowujący Polskę po I wojnie światowej.

powrót na stronę główną » powrót do wyników wyszukiwania »